భారత రాష్ట్రాల్లో మహిళల ఉచిత బస్సు Schemes — ప్రారంభ రాష్ట్రాలు, పథకాలు, ప్రారంభ తేదీలు

రాష్ట్రంపథకం పేరుప్రారంభ తేదీ
దిల్లీDTC Free Bus Travel for Women2019 అక్టోబర్
తమిళనాడుMagalir Vidiyal Thittam2021 (సుమారు)
పంజాబ్Free Bus Travel for Women2021 ఏప్రిల్ 1
కర్ణాటకShakti Scheme2023 జూన్ 11
తెలంగాణMahalakshmi Scheme2023 డిసెంబర్ 9
ఆంధ్రప్రదేశ్Stree Shakti Scheme2025 ఆగస్టు 15

  • 2019 లో దిల్లీ మొదటి సారిగా మహిళలకు ఉచిత బస్సు ప్రయాణం అందించసాగింది.
  • ఆ తరువాత 2021లో తమిళనాడు, పంజాబ్ ఈ పథకాలు ప్రవేశపెట్టాయి.
  • 2023లో కర్ణాటక, తెలంగాణ కొత్తగా ఈ Schemes అమలు ప్రారంభించాయి.
  • 2025లో ఆంధ్రప్రదేశ్ చేరింది ఈ లిస్ట్‌కి.

పథకాల ముఖ్య ప్రయోజనాలు

ఆర్థిక ఉపశమనం: మహిళల రవాణా ఖర్చులు గణనీయంగా తగ్గుతాయి.

ఉద్యోగ అవకాశాలు: సులభమైన ప్రయాణంతో మహిళలు ఎక్కువగా ఉద్యోగాలకు చేరుకోగలుగుతారు.

విద్యాభ్యాసం: విద్యార్థి మహిళలకు సౌకర్యవంతమైన ప్రయాణం విద్యలో మెరుగుదలకు దోహదం.

సురక్షిత ప్రయాణం: మహిళలకు ప్రత్యేక సదుపాయాలున్న బస్సుల వల్ల ప్రయాణంలో భద్రత పెరుగుతుంది.

సామాజిక సవరణ: మహిళల సమాజంలో స్వతంత్రత, చైతన్యం పెరుగుతుంది.

ఆర్థిక సవాళ్లు

ప్రభుత్వ ఆర్థిక భారం: ఉచిత ప్రయాణం వల్ల రవాణా సంస్థలకు ఆదాయ నష్టాలు ఏర్పడతాయి.

నిధుల సరఫరా: అవసరమైన నిధులను ప్రభుత్వం సమకూర్చడం కొంత క్లిష్టం.

ఫ్లీట్ నిర్వహణ: ఆదాయ తగ్గుదలతో బస్సుల నిర్వహణ, మరమ్మత్తులు తగ్గుతాయి.

ప్రవాహ నష్టాలు: పథకాల కారణంగా ప్రయాణికుల సంఖ్య పెరిగినా, ఆదాయం తగ్గడం వల్ల ఆర్ధిక స్తితి దెబ్బతింటుంది.

భవిష్యత్తు దిశ

ఆర్థిక మద్దతు: మరింత సమర్థవంతమైన బడ్జెట్ కేటాయింపు, కేంద్ర సహాయం.

సాంకేతిక పరిష్కారాలు: ఇ-టికెటింగ్, స్మార్ట్ కార్డుల వాడకం, ట్రాకింగ్ ద్వారా ఖర్చుల నియంత్రణ.

ప్రజా అవగాహన: పథకాల గురించి సమాచార ప్రచారం, మహిళలలో సదుపాయం గురించి అవగాహన పెంపు.

సంవిధాన పరిమితులు: బస్సు సేవల్లో ఎక్కువ వ్యాప్తి కోసం కొత్త రూట్లు, సదుపాయాల విస్తరణ.

అంతర్జాతీయ సాకార్యం: ఇతర దేశాల ఆచారాలను పరిశీలించి, మరింత సమర్ధవంతమైన విధానాలు అమలు.

 

మహిళలకు ఉచిత బస్సు Schemes సమాజానికి ఒక దివ్య దాతగా నిలుస్తున్నప్పటికీ, వాటి ఆర్థిక, సాంకేతిక, నిర్వహణ సంబంధ సవాళ్లను జయించకపోతే దీర్ఘకాలంలో పథకాలు విఫలమయ్యే అవకాశాలు ఉన్నవి. అందుకే ప్రభుత్వాలు, పౌరులు కలిసి సమన్వయంతో పథకాలను విజయవంతం చేసుకోవాలి.